Kırklareli’nde yıllara direnen ama her geçen gün kaybolmaya bir adım daha yaklaşan bir meslek... Süpürgecilik...
Eskiden evlerin bahçesinden eksik olmayan, ortalığın tozunu attıran, zaman zaman büyüklerimizin yaramaz çocukları tartakladığı o süpürgeler şimdilerde çağa yenildi...
Alternatif olarak Şensöz Süpürge İmalathanesi’nde ter döken Şeref Şensöz ile bir araya geldik. Mesleğin dünü ve bugününü konuştuk...
68 yaşındaki Şeref amca çocukluğundan beri baba mesleği olan çalı süpürgesi imalatı ile uğraşıyor. Önceleri altın günlerini yaşayan bu meslek artık yok olmanın eşiğinde...
“Eskisi gibi ilgi görmüyor. 150’ye yakın imalathane vardı. Şimdi gittikçe azaldı” diyor Şensöz...
Yaklaşık 25 dükkânı kapsayan Süpürgeciler Sitesinin kapanmasıyla, Kırklareli’nde bu meslek büyük bir darbe almış. Yayla Mahallesi’nde de birkaç dükkânı hesaba kattığımızda bugün Kırklareli’nde 10’a yakın imalathane kaldığını söyleyebiliriz.
Ancak hala süpürgelerin satılmaya devam ettiğini kaydeden Şeref Amca; “Türkiye’nin birçok yerinde süpürge imalatları çalışıyor. Adapazarı, Balıkesir, Çarşamba, Edirne’de hala bu iş yapılıyor. Ekimi genellikle Edirne’de gerçekleşiyor” şeklinde konuşuyor.
Edirne’nin meşhur Aynalı Süpürgesi’nin de özel siparişle halen yapıldığını belirten Şensöz “Şu anda yaptığımızdan daha çok uğraştıran, emek isteyen bir iş aynalı süpürge. Ama o da eskisi gibi çok talep edilmiyor” diyor.
Genellikle imal ettiklerini İstanbul’a toptan olarak satan Şensöz Süpürge İmalathanesi, perakende olarak da hizmet veriyor. Bir süpürgeyi 100 TL’den sattıklarını kaydeden Şeref Amca; “O bile kurtarmıyor. Maliyeti çok fazla çünkü. 100 TL’den satıyoruz ama bu süpürgeden burada 5 arkadaşımız ekmek yiyor. Bunun nakliyesi var, iplik masrafı var. Herkesin yapabileceği bir iş değil. Biz baba mesleği olduğu için devam ettirmeye çalışıyoruz” şeklinde belirtiyor.
5 kişinin çalıştığı imalathanede, herkesin ayrı bir işi var. Takım çalışması ile yüzlerce süpürge kısa sürede ortaya çıkıyor.
Şeref amca anlatmaya devam ediyor; “Bizim bu yaptığımız işi makine yapıyor. Ama elde yapılan süpürge daha sağlam, daha düzgün, daha değerli oluyor. Avrupa’ya giden süpürgelerin çoğu makine yapımıdır” diyor.
Yeni neslin doğal olarak bu mesleğe hiç de cazip bakmadığını kaydeden Şeref Şensöz son olarak şunları söylüyor; “Evli, çoluk çocuğu olan bir kişi için bu meslek ailesini geçindirmeye artık yetmez. Sosyal güvencesi yok. Ben emekliyim. Ama mecburen çalışmak zorunda olduğumuz için bu işi sürdürüyoruz.”
Dünyanın her tarafına giden bu süpürgelerin el imalatı maalesef, yok olma riskiyle karşı karşıya. Yıllara meydan okuyamayan el yapımı çalı süpürgesini belki de kısa bir süre sonra hiç göremeyeceğiz. (Ferdi Kurtbayram)
